Twijfel als Kompas

Over – Reflectie op een semester met Gen-Z bij Saxion

Het afgelopen halfjaar mocht ik als tutor bij Saxion Hogeschool 2 groepen studenten begeleiden in het Smart Solutions Semester: een leercommunity waarin studenten uit verschillende disciplines samenwerken aan een onderzoeksvraag van een externe opdrachtgever. Een semester lang was ik hun gids, sparringpartner en soms ook gewoon een luisterend oor. Met gepaste trots kijk ik terug op deze periode. Niet alleen omwille van de projecten of de eindpresentaties, maar vooral vanwege de momenten daartussenin , de twijfels bij studenten, de stiltes en het “zoeken”.

In dat zoeken herken ik iets wezenlijks vanuit de coaching want: twijfel wijst de weg.

De kracht van het niet-weten

Wat me bij veel studenten opviel, is dat ze vaak denken dat ze het meteen moeten weten. Of het nu gaat om een juiste onderzoeksvraag, een effectieve interviewtechniek of een goed antwoord voor de opdrachtgever – het “moeten presteren” zit best diep. En toch, als we het gesprek openden over waar ze echt mee worstelden, kwam er iets waardevols op tafel: onzekerheid over de gekozen richting, moeite met samenwerken en angst om te mogen falen.

In die momenten ontstond echte groei.

Wanneer een student openlijk zei: “Ik weet het even niet meer”, was dat geen zwakte, maar een moedige keuze om gewoon mens te zijn. In plaats van te fixen, leerde ik vooral om te vertragen, te spiegelen en vertrouwen te geven in het proces. Dat voelde soms tegenstrijdig in een omgeving waar de deliverables centraal staan, maar het werkte. Het vertrouwen dat ontstond in het team, en vooral in henzelf, was het echte leerresultaat.

Gen-Z: kritisch, betrokken én kwetsbaar

Deze generatie heeft haar eigen dynamiek. Ze zijn opgeleid in systemen van meten en beoordelen, maar verlangen tegelijkertijd ook naar betekenis en echtheid. Ze hebben een radar voor bullshit én een groot verlangen om bij te dragen aan iets wat ertoe doet. Maar ze worstelen ook met een stuk perfectionisme, prestatiedruk en de angst om het niet goed genoeg te doen. Ik ontdekte dat juist in de ruimte voor twijfel, voor het “onaffe”, hun creativiteit en verbinding ontstonden. Een student zei halverwege het semester: “We kwamen pas verder toen we accepteerden dat we het niet allemaal hoefden te weten.” Dat vond ik een rake samenvatting van wat leren werkelijk betekent.

Kwetsbaarheid als voorbeeld

Ik heb mezelf ook bewust laten zien. Niet als de alwetende expert, zeker niet, maar als iemand die óók soms twijfelt. Ik vertelde over mijn eigen professionele fouten, over verkeerde aannames in projecten, en over hoe ik pas leerde door te struikelen. Die momenten werden geen afbreuk, maar juist bouwstenen van vertrouwen. Want als ik als coach mag twijfelen, dan mogen zij dat ook. Ik geloof, dat onderwijs niet alleen gaat over kennisoverdracht, maar vooral over mensen begeleiden in het mens-zijn en in hun groei naar hun professie. En dat betekent ruimte maken voor niet-weten, voor zoeken, voor falen. Vallen en weer opstaan!

Terugblik met een glimlach

Het Smart Solutions Semester zit erop, de rapporten zijn ingeleverd en de cijfers zijn uitgereikt. Maar wat blijft hangen zijn de gesprekken in de wandelgangen, de reflecties op lastige keuzes, en de momenten waarop studenten elkaar – en zichzelf – begonnen te vertrouwen. Prachtig! Twijfel werd niet de vijand, maar de wegwijzer.

Ik hoop dat ze dat meenemen. Dat de zoektocht naar ‘het juiste antwoord’ soms begint met de moed om te zeggen: “Ik weet het nog niet.” Want daar, precies daar, begint leren. En het leven. En zij kunnen dit, daarvan ben ik overtuigd!

Goed gedaan en heel veel succes met het vervolg van jullie keuzes en toekomst. Het was een feest om met jullie samen te werken.